Z zagadnieniem smarowania lin stalowych mierzy się wielu ich użytkowników, a odpowiedź na pytanie: Czy na pewno powinno się je smarować? wcale nie jest taka oczywista. Jednak podejmując decyzję w tej kwestii, zawsze należy pamiętać, że prawidłowa konserwacja lin może nawet kilkukrotnie wydłużyć ich żywotność.

Funkcje smaru w linach

Smar w linach pełni bardzo ważne funkcje. Najważniejsze z nich to:

• niweluje tarcie wewnętrzne w czasie produkcji lin i w trakcie ich użytkowania, co zmniejsza ryzyko pękania drutów,
• zabezpiecza linę przed korozją,
• sprawia, że lina płynniej pracuje na kołach czy rolkach prowadzących urządzenia, dzięki czemu możemy uniknąć m.in. skręcania się liny, a co za tym idzie - skręcania się zblocza hakowego.

Smarowanie lin w trakcie produkcji

Produkcja i przetwarzanie materiałów to procesy generujące tarcie, którego skutkiem jest wysoka temperatura. Tarcie może przyczyniać się również do powstawania uszkodzeń materiału. Podobne zjawiska zachodzą w procesie produkcji lin stalowych PFEIFER, gdzie z pojedynczych drutów zwijane są splotki, a te z kolei zamykane są wokół rdzenia liny. W tym przypadku, nie stosując chłodziwa lub środka smarującego, możemy uzyskać już w samym procesie produkcji wyrób uszkodzony w takim stopniu, że nie będzie spełniał on obowiązujących standardów użytkowania.

Wniosek nasuwa się więc sam - użycie smaru w trakcie produkcji lin stalowych jest konieczne, co znalazło potwierdzenie w kilkusetletnim doświadczeniu firmy PFEIFER.

Smarowanie lin w trakcie użytkowania

Kolejnym zagadnieniem, z którym spotykamy się w naszej pracy, jest pytanie: Czy linę trzeba smarować po produkcji, w trakcie jej użytkowania, czy też może smar zaaplikowany podczas produkcji jest wystarczający?

Firma PFEIFER, jako niekwestionowany lider w produkcji lin, odpowiada jednoznacznie - smar z produkcji liny nie wystarczy na zaprojektowaną jej żywotność. Nawet liny z rdzeniem włókiennym lub syntetycznym, gdzie już sam rdzeń pełni rolę „magazynu” dla smaru, potrzebują odpowiedniej konserwacji smarem w trakcie użytkowania.

Czym smarować?

Sprawa nie jest oczywista, jeżeli spojrzymy na rynek środków smarujących, ich ilość i różnorodność. Dlatego obowiązuje tu jedna zasada - temat należy zawsze konsultować z producentem lin. Pomoże on dobrać odpowiedni smar, aby uniknąć niechcianych sytuacji. Bywa bowiem np. tak, że smar użyty do produkcji wchodzi w reakcję chemiczną z tym zastosowanym przez użytkownika, co może skutkować m.in. zbrylaniem się smaru i odpadaniem z liny.

Można się spotkać z różnymi smarami przeznaczonymi do lin stalowych. Jednak po ich zastosowaniu skutki bywają różne. Dlatego czasami użytkownicy uważają, że jednak smarowanie lin stalowych nie ma większego sensu, a wręcz jest szkodliwe. Bardzo ważną sprawą jest, żeby taki środek smarujący posiadał w swoim składzie tzw. penetrant, który umożliwi wniknięcie smaru do wnętrza liny i penetrację jej wewnętrznych struktur.

W czasie produkcji liny smar jest aplikowany osobno na wszystkie jej komponenty (druty i splotki), co pozwala na jego dotarcie do każdej części liny. W przypadku ponownego smarowania przez użytkownika, nie możemy liny rozmontować na komponenty, dlatego niezbędny jest tu wspomniany penetrant w składzie smaru.

Lina może być nasmarowana środkiem o różnych właściwościach - od smaru „lekkiego” (pierwsze zdjęcie po lewej) do intensywnego (ostatnie zdjęcie po prawej):

Jeżeli smar jest nieodpowiednio dobrany do naszych potrzeb, np. jeżeli lina jest nasmarowana zbyt intensywnym środkiem, a nasza aplikacja tego nie potrzebuje, to możemy mieć problemy z żywotnością liny oraz jej brudzeniem się, ponieważ wszystko, co unosi się w otoczeniu, będzie przywierać do jej powierzchni. I właśnie brudzenie się liny, spowodowane przecież niczym innym, jak doborem złego smaru, często używane jest jako kolejny argument przez przeciwników stosowania smaru w ogóle.

PFEIFER jako doświadczony producent lin, kładzie szczególny nacisk na współpracę użytkownika z producentem w zakresie konserwacji liny.

W jaki sposób smarować?

Technika smarowania jest równie ważna jak sam smar. Na poniższych zdjęciach pokazano skutki nieprawidłowego smarowania lin. Takie efekty też zniechęcają do stosowania smaru i wzmagają przeświadczenie o negatywnych jego efektach.
Poniższe piktogramy mogą być wskazówką, jak smarować oraz jak nie smarować liny:

Jak często smarować?

Bez odpowiedzi na to pytanie nie można mówić o pozytywnych skutkach smarowania lin. Jest ono kluczowe i odnosi się zawsze do konkretnego środowiska pracy, w jakim lina funkcjonuje. Inne odstępy czasu między smarowaniem będą zalecane dla lin pracujących w ogrzewanych i wentylowanych halach, inne - dla warunków zewnętrznych, a inne - dla suwnic procesowych, gdzie występuje wysoka temperatura.

Podsumowując, kiedy lina jest sucha i/lub zaczynają się na niej pojawiać zalążki korozji, to jest to oznaką, że smar powinien być uzupełniony.

Czy istnieją liny stalowe, które nie wymagają smarowania?

Biorąc pod uwagę to, co zostało napisane powyżej, oraz założenie, że nasza lina jest liną „pracującą”, która przegina się przez koła/rolki, nie istnieją liny stalowe, które nie wymagają smarowania. Niekiedy można spotkać się z argumentem, że liny ocynkowane nie wymagają smarowania. Jednak zabezpieczenie antykorozyjne nie jest jedyną funkcją smaru, co zostało już wcześniej napisane. Smar niweluje również tarcie i poprawia charakter współpracy liny z innymi komponentami układu olinowania jak koła/rolki.

Podsumowanie

• Liny stalowe „pracujące” należy smarować w trakcie użytkowania, podnosi to ich żywotność o kilkadziesiąt procent.
• Liny stalowe trzeba smarować odpowiednimi smarami zgodnymi z wytycznymi producenta oraz dostosowanymi do naszego środowiska pracy
• Liny należy smarować w odpowiedni sposób oraz z odpowiednią częstotliwością.

Źródło: dzwignice.info